Actualiteiten

Hittestress bij varkens


Hittestress wordt veroorzaakt door te hoge omgevingstemperaturen of te hoge luchtvochtigheidspercentage. Tijdens deze ‘drukkende’ dagen valt het met de hoge temperaturen mee, maar door de erg hoge luchtvochtigheid ondervinden de varkens toch hittestress.
 

Thermoneutrale zone

De thermoneutrale zone is een temperatuursgebied waarin het varken geen extra energie nodig heeft voor zijn temperatuurregulatie. Wanneer de omgevingstemperatuur boven de thermoneutrale zone van het dier stijgt, wordt het moeilijker voor het varken om koel te blijven.

Bij een kraamzeug is de thermoneutrale zone tussen 8 en 22 ⁰C, dit betekent dat de zeug al hittestress ervaart als het 23 ⁰C of meer is! In de onderstaande afbeelding is de thermoneutrale zone voor de verschillende diergroepen te vinden.


 

Hoe is hittestress te herkennen

Omdat een varken niet kan zweten, zal ze op een andere manier haar hitte kwijt moeten raken, zoals via de omgeving of door middel van hijgen. De symptomen van hittestress bij varkens zijn:
  • Ver uit elkaar gaan liggen
  • Languit en op de zij liggen om maximaal contact te maken met de koelere grond
  • Versnelde ademhaling
  • Sterke daling in de voeropname
  • Te hoge wateropname bij aanhoudende hittestress. (Dit veroorzaakt problemen in het darmstelsel, door verstoring van de zoutbalans en het zuur/base evenwicht. Met diarree of zelfs dood als gevolg)
 

Gevolgen hittestress

Hittestress heeft een grote invloed op veel processen tijdens alle levensfases, namelijk:
  • Groei
  • Werpen
  • Zogen
  • Berigheid
  • Vruchtbaarheid
  • Karkaskwaliteit
  • Immuniteit
  • Kans op darminfecties

Tijdens hittestress wordt het bloed vooral richting de huid gepompt om zoveel mogelijk warmte te verliezen, hierdoor ontstaat er een beperkte bloedvloei rond de darmen. Dit veroorzaakt schade aan de darmwand. Dit kan weer leiden tot infecties en ontstekingen. Hoe langer de hittestress duurt, hoe groter de schade, maar ook hoe langer het duurt voordat het varken weer hersteld is.
 

Tips tegen hittestress

  • Biedt onbeperkt water aan, met voldoende druk;
  • Houdt de drinkwatertemperatuur laag (10 ⁰C);
  • Voeg Vitaminen en elektrolyten toe aan het water, ter ondersteuning van de immuniteit en vochtregulering;
  • Verhoog de ventilatieniveaus, creëer extra luchtstromen, controleer de lucht inlaat en luchtwasser, let ook op leklucht;
  • Laat lucht waar mogelijk aan de schaduwzijde (noord) in;
  • Voorkom direct zonlicht op dieren (evt witkalken van de ramen);
  • Controleer koelingssystemen of leg deze eventueel aan;
  • Verminder de hokbezetting indien mogelijk;
  • Voer op koelere momenten van de dag;
  • Creëer geen extra stressmomenten op de warmste tijden van de dag. Zoals overplaasten, mengen, vaccineren of scannen;
  • Laadt meer kopvarkens om de bezettingsgraad te verminderen;
  • Voorkom bederf in de voersilo, voer op tijd een siloreiniging uit;
  • Laat ’s nachts de lampen aan om voeropname op de koelste momenten van de dag te stimuleren;
  • Verlaag de drogestof percentage bij brijvoer 1- 2 % (mits er gekort wordt op de voergift);
  • Verhoog de energiewaarde in de voeding, en schakel eventueel later over naar de volgende fase.

Neem voor vragen of advies contact op met varkensspecialist Jasper Knoef (T: 06 51 49 76 09), of Henk-Jan Hetterschijt (T: +49 1 51 62 51 91 59).

21-07-2021